Dostałeś od komornika zawiadomienie o wszczęciu egzekucji na podstawie „prawomocnego nakazu zapłaty” z Sądu w Lublinie (tzw. e-sąd), zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, o którym pierwszy raz słyszysz? Zapewne źle Ci doręczono nakaz. Nie martw się, wciąż możesz się bronić.
E-sąd: nakaz zapłaty, o którym nie wiedziałeś…
Niestety praktyką stało się masowe wykorzystanie e-sądu do uzyskiwania nakazów zapłaty na dawno nieaktualne adresy dłużników (specjalizują się w tym zwłaszcza fundusze sekurytyzacyjne i podmioty skupujące długi, często za bezcen – bo tuż przed terminem przedawnienia). Polecone po dwóch awizach sąd uznawał za doręczone (tzw. doręczenie zastępcze) i w ten sposób nakaz się uprawomocniał, sąd nadawał mu tzw. klauzulę wykonalności i wierzyciel szedł do komornika. Tylko tym razem zazwyczaj wierzyciel jakimś cudem podawał właściwy, aktualny adres lub ustalał go komornik na podstawie bazy PESEL.
EPU – Elektroniczne Postępowanie Upominawcze
Problem „proceduralny”, nie dotyczy tylko i wyłącznie e-sądu, ale akurat elektroniczne postępowania upominawcze stało się soczewką dla wykorzystywania luk w procedurze cywilnej. Pisałem o tym ostatnio w artykule pt. E-sąd nie taki zły.
Przedawnione roszczenia do E-sądu
Pisałem też, że zarzut przedawnienia nie jest brany pod uwagę z urzędu ani przed „sądem zwykłym”, ani przed elektronicznym, tylko trzeba go zgłosić, o czym warto pamiętać (ponieważ jednak EPU było zwłaszcza wykorzystywane do masowego pozyskiwania nakazów co do przedawnionych roszczeń, a wiedza prawna obywateli o istocie przedawnienia jest w społeczeństwie niska, ostatnia nowelizacja procedury cywilnej „na wszelki wypadek” wyłączyła możliwość dochodzenia w elektronicznym postępowaniu upominawczym przed tzw. e-sądem roszczeń, których wymagalność nastąpiła dawniej niż 3 lata).
Nakaz zapłaty wadliwie doręczony
W tym artykule jednak piszę nie o kwestii przedawnienia, ale kwestii wadliwie uprawomocnionego nakazu zapłaty, więc kwestiach czysto formalnych (tu też nastąpiły już zmiany w procedurze, nowelizacja weszła w życie 7 lipca 2013 r., ale myślę, że wciąż dużo egzekucji jest wszczynanych na podstawie „uprawomocnionych” się nakazów wydanych jeszcze w ramach „starej procedury”).
PRZYKŁADOWY WZÓR PISMA DO E-SĄDU
Miejscowość, data ….
Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie
VI Wydział Cywilny (e-Sąd)
ul. Boczna Lubomelskiej 13
20-070 Lublin
Sygnatura akt: …
Powód: oznaczenie powoda, adres
Pozwany: oznaczenie pozwanego, właściwy adres do korespondencji: [adres]
WNIOSEK POZWANEGO O DORĘCZENIE NAZKAZU ZAPŁATY
sygnatura akt: …, wydanego dnia …
w elektronicznym postępowaniu upominawczym n
a prawidłowy adres Pozwanego, tj. [prawidłowy adres]
Ponadto wnoszę o uchylenie przez tut. Sąd na zasadzie art. 359 § 1 k.p.c. klauzuli wykonalności z urzędu
oraz uchylenie postanowienia o uznaniu nakazu zapłaty i pozwu za prawidłowo doręczone
UZASADNIENIE
W okresie [okres] zamieszkiwałem [właściwy adres – inny niż ten, gdzie został wysłany nakaz, który po dwóch awizowaniach i nieodebraniu wrócił do e-sądu a ten uznał, że nastąpił skutek doręczenia]. Tymczasem powód wskazał adres [zły adres], na który został wysłany nakaz, którego nigdy nie odebrałem.
Dowody/komentarze:
– wszelkie dowody na powyższe okoliczności, np. jeżeli akurat ten właściwy adres był równocześnie adresem zameldowania, to przedstawić zaświadczenie o zameldowaniu/wymeldowaniu (tam wtedy jest podane miejsce wcześniejszego meldunku oraz okres, ksero dowodu, z okresem ważności i wpisem o zameldowaniu na pobyt stały, etc.); pamiętajmy jednak, że ważne jest miejsce zamieszkania, jako faktycznego przebywania z zamiarem stałego pobytu, a nie formalnego zameldowania – może się okazać, że nakaz poszedł na formalny meldunek, ale pozwany w danym okresie tam faktycznie nie zamieszkiwał; wtedy trzeba to wykazać – bo doręczenie na adres zameldowania, podczas gdy pozwany tam faktycznie nie mieszkał również będzie nieskuteczne; zobacz art. 126 § 2 kpc (Kodeksu postępowania cywilnego).
– W razie potrzeby ustalenia daty wadliwego doręczenia i adresu na który wadliwie doręczono nakaz, należy zadzwonić do sądu podając sygnaturę nakazu zapłaty z zawiadomienia komornika, etc. i dowiedzieć się szczegółów.
Wobec powyższego podnoszę i zarzucam, iż nigdy nie doręczono mi oznaczonego wyżej nakazu zapłaty na właściwy adres zamieszkania, wobec tego orzeczenie to z pewnością nigdy nie zostało prawidłowo doręczone. Dodatkowo nadmieniam, że o powództwie wytoczonym przeciwko mnie dowiedziałem się dopiero na skutek doręczonego mi w dniu [data] – już na właściwy adres – zawiadomienia o wszczęciu egzekucji, czym zostałem zaskoczony. [lub podać inne okoliczności w których dowiedziałeś się o wydaniu nakazu zapłaty]
Dowód/kometarze:
– Zawiadomienie o wszczęciu egzekucji i inne pisma od komornika doręczone już na prawidłowy adres
– Ewentualnie inne dokumenty/okoliczności z których dowiedziałeś się o istnieniu nakazu przeciwko Tobie
[Ewentualnie, z ostrożności procesowej – dodatkowo podnieść zarzuty, które podniósłbyś w sprzeciwie, aczkolwiek jest to trudno, skoro nigdy nie doręczono Ci ani pozwu, ani nakazu zapłaty] Na końcu pragnę podnieść (jedynie z ostrożności procesowej), że w mojej ocenie wierzytelność dochodzona pozwem w ogóle nie istnieje, a jeśli nawet to uległa przedawnieniu (trudno mi to jednak w tej chwili dobrze ocenić, ponieważ ani pozew, ani nakaz zapłaty nie został mi nigdy prawidłowo doręczony). Zastrzegam również możliwość podniesienia dalszych zarzutów oraz przedstawienia wniosków dowodowych, ale już w sprzeciwie – po prawidłowym doręczeniu mi nakazu zapłaty wraz z pozwem, kiedy to dopiero będę mógł się ustosunkować do pozwu merytorycznie.
Mając na uwadze powyższ, wniosek o prawidłowe tym razem doręczenie wydanego nakazu zapłaty jest słuszny i zasługuje na uwzględnienie. Tak samo jak wniosek o uchylenie przez tut. Sąd na zasadzie art. 359 § 1 k.p.c. klauzuli wykonalności z urzędu oraz uchylenie postanowienia o uznaniu nakazu zapłaty i pozwu za prawidłowo doręczone. Równocześnie proszę o jak najszybsze rozpoznanie mojego wystąpienia – a to z uwagi na trwającą względem mnie egzekucję komorniczą, co może mnie narazić na szkody.
Zazwyczaj powyższe e-sąd w Lublinie traktuje od razu jako wniesiony od razu sprzeciw (oczywiście jak się dobrze wykaże wadliwe doręczenie), w wyniku czego wydaje postanowienie, w którym postanawia:
- stwierdzić skuteczne wniesienie sprzeciwu i utratę mocy nakazu zapłaty w całości
- przekazać rozpoznanie sprawy do: Sąd Rejonowy właściwy dla miejsca zamieszkania pozwanego
Komentarz
Komentując takie rozwiązanie, uważam, że takie postanowienie nie do końca jest moim zdaniem prawidłowe i zarazem nie do końca korzystne dla pozwanego. Bo przecież, zarzuty są zgłaszane na oślep tylko z ostrożności procesowej, trudno przecież precyzyjnie merytorycznie ustosunkować się do pozwu, którego nigdy prawidłowo nam nie doręczono.
Uważam, że sąd powinien z urzędu uchylić klauzulę wykonalności i zarządzić doręczenie nakazu na prawidłowy adres. Wtedy pozwany dopiero po prawidłowym doręczeniu tego nakazu, miałby 14 dni od daty doręczenia na wystosowanie sprzeciwu. Dopiero wtedy rozpoznanie sprawy powinno być przekazane do właściwego sądu rejonowego.
Podsumowanie
Na koniec warto pamiętać, że jeżeli nakaz przychodzi na właściwy adres, to nieodebranie korespondencji sądowej wysłanej przez sąd listem poleconym z potwierdzeniem odbioru, nic nam nie da. Przy właściwym adresie i nieodebranym liście, nastąpi bowiem zazwyczaj tzw. skutek doręczenia.
Dodajmy jeszcze, że każdą sytuację należy rozpatrywać indywidualnie i powyższy ogólny wzór pisma do e-sądu stanowi jedynie poglądowy przykład dotyczący wadliwego doręczenia nakazu zapłaty i możliwego sposobu obrony przed wadliwie doręczonym/uprawomocnionym nakazem zapłaty. Stany faktyczne w szczegółach mogą się od siebie bardzo różnić.
Polecam też artykuł Marcina Maja w Dzienniku Internautów pt. E-sąd częściowo naprawiony. Teraz „pobieraczki” będą wymagać numeru PESEL!
